Widok zawartości stron
Państwowy Zarząd Dóbr i Lasów Warszawa w latach 1918-1925
Tereny obecnie administrowane przez Nadleśnictwo Drewnica w 1918 r., po usunięciu z nich okupantów i powołaniu lokalnych władz polskich, znalazły się po części w nowo utworzonym województwie warszawskim (powiaty: warszawski i radzymiński), a po części w granicach miasta stołecznego Warszawy (powiat prasko-warszawski). Ze szczątkowej dokumentacji, która zachowała się do naszych czasów, wynika, że na omawianym obszarze istniała ciągłość rządowej administracji leśnej.
Lasy będące własnością państwową przed I wojną światową tworzyły tu Leśnictwo Warszawa i Leśnictwo Kampinos. W listopadzie/grudniu 1918 r. obszar ten został objęty działaniem Państwowego Zarządu Dóbr i Lasów Warszawa, który miał administrować dobrami rolnymi i leśnymi należącymi do Skarbu Państwa (dawne dobra i lasy rządowe oraz byłych majoratów).
Żywot Zarządu Dóbr i Lasów Warszawa był bardzo krótki, gdyż w grudniu 1918 r. wyodrębniono zeń trzy jednostki administracji leśnej: Nadleśnictwo Warszawa i Nadleśnictwo Kampinos (leżące na zachód od Wisły) oraz Nadleśnictwo Warszawa-Wschód (na prawym brzegu Wisły)
Państwowy Zarząd Dóbr i Lasów Warszawa był spadkobiercą stanu własnościowego odziedziczonego ze schyłkowego okresu istnienia Królestwa Kongresowego, dla którego brak jest szczegółowej dokumentacji opisowej i kartograficznej, co zmusza do odtworzenia owego stanu na podstawie źródeł wcześniejszych. Podstawą źródłową są tu: Mapa Kwatermistrzostwa Generalnego Wojska Polskiego z lat 1822–1831, Mappa leśna Królestwa Polskiego (z dzieła A. Połujańskiego Opisanie lasów Królestwa Polskiego i gubernij zachodnich Cesarstwa Rossyjskiego) z 1854 r., praca Włodzimierza Wakara Lasy w Królestwie Polskiem z 1917 r. oraz Mapa podziału administracyjnego Lasów Państwowych z końca 1927 r., stanowiąca załącznik do „Kalendarza Leśnego Informacyjnego" na 1928 r.
Z analizy owego materiału kartograficznego jasno wynika, że granice Zarządu Dóbr i Lasów Warszawa niemal ściśle pokrywały się z granicami dwóch obwodów starego podziału administracyjnego Królestwa Polskiego z lat 50. XIX Z oglądu Mappy leśnej Królestwa Polskiego widać, że na omawianym obszarze, po lewej stronie Wisły już około 1852 r. nie było leśnictw rządowych, jeśli nie liczyć Leśnictwa Kampinos. Lasy rządowe zostały na tym terenie rozdane w ramach donacji, stąd też nowo utworzony Zarząd Dóbr i Lasów Warszawa dokonał tu przejęcia istniejących majoratów z mocy prawa o przejmowaniu przez państwo byłych dóbr donacyjnych. Z pracy W. Wakara wiadomo, że około 1907 r. w całej guberni warszawskiej istniało siedem leśnictw rządowych, mianowicie: Gostynin, Nowa Huta (okolice Żyrardowa), Kampinos, Warszawa, Włocławek, Wyszków, Zakroczym. Obowiązująca wówczas zasada zgodności granic podziału administracyjnego lasów z podziałem administracji ogólnej sprawiła, że pod administracją Zarządu Dóbr i Lasów Warszawa znalazły się lasy leżące po lewej i po prawej stronie Wisły, należące do dawnego Leśnictwa Warszawa. Na wschód od Wisły obejmowało ono praktycznie te same uroczyska leśne co dzisiejsze Nadleśnictwo Drewnica, mianowicie: Ciemne, Czarna Struga, Drewnica, Horowa Góra, Lipki, Sokołówek.
Źródło: Zarys Dziejów Nadleśnictwa Państwowego Drewnica, Leszek Sławomir Pręcikowski