Szkody łowieckie

Kwestie szkód łowieckich oraz ich wynagradzania regulują m. in: 

- ustawa z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie,

- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2019 r. w sprawie szczegółowych warunków szacowania szkód w uprawach i płodach rolnych

Zgodnie z art. 46 ustawy Prawo łowieckie dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego* jest obowiązany do wynagradzania szkód wyrządzonych:

- w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny;

- przy wykonywaniu polowania.

*- zgodnie z art. 26 ustawy Prawo łowieckie w skład obwodu łowieckiego nie wchodzą:

 - parki narodowe i rezerwaty przyrody, z wyjątkiem rezerwatów lub ich części, w których na obszarach wyznaczonych w planie ochrony lub zadaniach ochronnych nie zabroniono wykonywania polowania;

- tereny w granicach administracyjnych miast; jeżeli jednak granice te obejmują większe obszary leśne lub rolne, z obszarów tych może być utworzony obwód łowiecki lub mogą być one włączone do innych obwodów łowieckich;

- tereny zajęte przez miejscowości niezaliczane do miast, w granicach obejmujących zabudowania mieszkalne i gospodarcze z podwórzami, placami i ulicami oraz drogami wewnątrz tych miejscowości;

- budowle, zakłady i urządzenia, tereny przeznaczone na cele społeczne, kultu religijnego, przemysłowe, handlowe, składowe, transportowe i inne cele gospodarcze oraz obiekty o charakterze zabytkowym i specjalnym, w granicach ich ogrodzeń.

Jak wygląda procedura szacowania szkody łowieckiej?

Poszkodowany właściciel lub posiadacz uprawy rolnej lub płodu rolnego może złożyć wniosek o oszacowanie szkody łowieckiej do dzierżawcy (koło łowieckie) lub zarządcy (ohz) obwodu łowieckiego, na terenie którego powstała szkoda. Dzierżawcy lub zarządcy obwodów łowieckich zobowiązani są do wynagradzania szkód wyrządzonych w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie*, jelenie, daniele i sarny. Szacowania szkód oraz ustalania wysokości odszkodowania dokonuje zespół, który składa się z przedstawiciela wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego, przedstawiciela koła łowieckiego lub ohz oraz właściciela lub posiadacza gruntów rolnych, na których wystąpiła szkoda.

Dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego dokonuje oględzin lub szacowania ostatecznego niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od otrzymania wniosku o szacowanie szkody łowieckiej. O terminie szacowania zawiadamia właściciela lub posiadacza gruntów rolnych, na których wystąpiła szkoda oraz przedstawiciela wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego nie później niż przed upływem 3 dni od daty otrzymania wniosku o szacowanie szkody.

Niezwłocznie po zakończeniu oględzin lub szacowania ostatecznego szkody dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego sporządza w 3 egz. protokół, który podpisują członkowie zespołu szacującego szkodę. Członkowie zespołu szacującego mają prawo wnieść zastrzeżenia do protokołu wraz z uzasadnieniem.

* - o odpowiedzialności za szkody łowieckie w obwodach łowieckich wyrządzane przez zwierzęta łowne objęte całoroczną ochroną, mówi art. 50 ustawy Prawo łowieckie.

Co musi zawierać wniosek o szacowanie szkody łowieckiej?

Wniosek o szacowanie szkody łowieckiej musi zawierać, w szczególności następujące dane: imię i nazwisko lub nazwę, adres zamieszkania lub siedziby, numer telefonu właściciela lub posiadacza gruntów rolnych, miejsce wystąpienia szkody (np. obręb ewidencyjny i nr działki), rodzaj uszkodzonej uprawy lub płodu rolnego. Podanie we wniosku o szacowanie szkody adresu e-mail do kontaktu znacznie usprawnia przekazywanie informacji dotyczących m.in. terminu oględzin lub szacowania ostatecznego.

Gdzie znajdę informację w jakim obwodzie znajduje się moja uprawa?

Informacje o podziale województwa mazowieckiego na obwody łowieckie można znaleźć m.in. na stronach Samorządu Województwa Mazowieckiego, w portalu Bank Danych o Lasach (należy dole ekranu wybrać zakładkę „Mapy BDL” oraz wybrać „Mapa łowiectwa”), we właściwym Zarządzie Okręgowym Polskiego Związku Łowieckiego lub właściwym urzędzie gminy.

W jakich przypadkach dokonuje się tylko i wyłącznie szacowania ostatecznego?

Szacowanie szkody składa się z oględzin oraz szacowania ostatecznego. Jeżeli szkoda została wyrządzona w płodach rolnych albo przez dziki na łąkach i pastwiskach lub gdy szkoda powstała i została zgłoszona bezpośrednio przed uprzątnięciem uprawy lub w trakcie jej uprzątania, dokonuje się wyłącznie szacowania ostatecznego.

O terminie planowanego sprzętu uszkodzonej uprawy właściciel albo posiadacz gruntów rolnych jest obowiązany powiadomić dzierżawcę albo zarządcę obwodu łowieckiego, w formie pisemnej, w terminie 7 dni przed zamierzonym sprzętem.

Co się dzieje, gdy na oględziny lub szacowanie nie stawią się wszyscy członkowie  zespołu szacującego szkodę łowiecką?

W przypadku gdy właściciel albo posiadacz gruntów rolnych lub przedstawiciel wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego nie stawi się w wyznaczonym terminie na szacowanie ich nieobecność nie wstrzymuje czynności szacowania szkód.

Czy zawsze rolnikowi przysługuje odszkodowanie?

Zgodnie z art. 48 ustawy Prawo łowieckie nie za wszystkie szkody przysługuje odszkodowanie. Odszkodowanie nie przysługuje:

- osobom, którym przydzielono grunty, stanowiące własność Skarbu Państwa, jako deputaty rolne na gruntach leśnych,

- dzierżawcom gruntów rolnych stanowiących własność Skarbu Państwa,

- posiadaczom uszkodzonych upraw lub płodów rolnych, którzy nie uprzątnęli, w terminie 14 dni od dnia zakończenia okresu zbioru, danego gatunku roślin. O terminie zakończenia zbiorów, w danym regionie, decyduje sejmik województwa w drodze uchwały.

- posiadaczom uszkodzonych upraw lub plonów, którzy nie wyrazili zgody na budowę przez dzierżawcę lub zarządcę obwodu łowieckiego urządzeń zapobiegających szkodom lub wykonywanie zabiegów zapobiegających szkodom.

- posiadaczom uszkodzonych upraw za szkody, nieprzekraczające wartości 100 kg żyta w przeliczeniu na 1 ha uprawy, za szkody w płodach rolnych złożonych w sterty, stogi i kopce w bezpośrednim sąsiedztwie lasu, czy też za szkody w uprawach rolnych założonych z rażącym naruszeniem zasad agrotechnicznych.

- odszkodowanie nie przysługuje również za szkody, które powstały na nieruchomościach w odniesieniu do których właściciel albo użytkownik wieczysty złożył oświadczenie o zakazie wykonywania polowania.   

Czy i jak można ograniczyć szkody?

Zgodnie z art. 47 ustawy Prawo łowieckie właściciele lub posiadacze gruntów rolnych i leśnych powinni, zgodnie z potrzebami, współdziałać z dzierżawcami i zarządcami obwodów łowieckich w odpowiednim zabezpieczaniu swoich gruntów przed szkodami.