Asset Publisher Asset Publisher

Okres przedrozbiorowy

Opis dziejów lasów, leśnictwa i leśnej administracji w epoce przedrozbiorowej można rozpocząć od drugiej połowy XVI w. O takiej cezurze czasowej przyjętej w niniejszej pracy zadecydował przede wszystkim stan bazy źródłowej, zarówno źródeł opisowych, jak i kartograficznych – których dla okresu wcześniejszego praktycznie brak. Pierwsze opisowe wzmianki źródłowe pozwalające na podjęcie próby bardzo ubogiej, powierzchownej rekonstrukcji dawnego stanu lasów i leśnej gospodarki na obszarze dziś administrowanym przez Nadleśnictwo Drewnica pochodzą właśnie z drugiej połowy XVI stulecia, a są to lustracje dóbr królewskich.

Autorzy Atlasu historycznego Polski. Mazowsze w XVI w. tak scharakteryzowali te tereny, dziś tworzące Obręb I Drewnica:

Na piaskach i wydmach tarasu praskiego,od Nowego Dworu i Nieporętu po Świder, rozpostarł się prawie nieprzerwanym jeszcze w XVI w. ciągiem obszerny płaszcz leśny, w skład którego wchodziły puszcze: Słupieska między Słupnem a Bródnem, Dębska nad Mienią i Świdrem,i inne.Poszczególne fragmenty tego ogromnego obszaru leśnego miały swoje nazwy lokalne. Lasy okalające od wschodu Pragę w lustracji z 1569 r. określono mianem Puszczy Bródnowsko-Słupskiej, która rozciągała się od Radzymińskiej Wólki i Słupna (na północy) – wzdłuż rzek Strugi i Czarnej, aż po okolice Marek, Siwek i Bródna (na zachód i południe),i w widłach rzek Długiej i Czarnej sięgała po Kobyłkę, Nadmę i Mendowo (na wschodzie). Z owej Puszczy Bródnowsko-Słupskiej do dziś pozostały jedynie porozrywane fragmenty leśne pomiędzy Bródnem i Targówkiem(dzielnice Warszawy) a Wołominem. Ten właśnie fragment dawnych puszcz jest najbardziej związany z dzisiejszym Nadleśnictwem Drewnica, jako że obecnie istniejące uroczyska: Czarna Struga, Horowa Góra, Drewnica – to skromne pozostałości tych potężnych, XVI-wiecznych lasów. Lasy ciągnące się od Wisły w widłach Mieni i Świdra, w stronę Mińska Mazowieckiego nosiły nazwę Puszczy Dębskiej. Na rozległym obszarze od Kobyłki, Ossowa, Wołomina, Kawęczyna i Miłosny, poprzez okolice Okuniewa i Stanisławowa, aż do rzeki Osownicy na wschodzie i po Tłuściec (Tłuszcz) na północy – dziś stanowiącym Obręb III Zielonka – w XVI w. rozpościerała się Puszcza Sulejowska. Wreszcie na obecnych północno-wschodnich krańcach Nadleśnictwa Drewnica (Obręb II Tłuszcz) w XVI stuleciu rozciągały się nieprzebyte ostępy Puszczy Jadowskiej. Tu żyźniejsze gleby Wysoczyzny Siedleckiej sprawiły, że obok borów sosnowych rosły również lasy liściaste, bez udziału buka i modrzewia 5.

Źródło: Zarys Dziejów Nadleśnictwa Państwowego Drewnica, Leszek Sławomir Pręcikowski